Kategori: Makaleler

Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Üzerine Bir Başlangıç Eğitim, yalnızca bilgi aktarmak değildir; bireyi yeniden şekillendiren, potansiyelini fark etmesini sağlayan bir dönüşüm sürecidir. Bir öğretmen için en kıymetli an, öğrencisinin sadece bir konuyu öğrenmesi değil, zorluklar karşısında yeniden ayağa kalkabilmesidir. İşte bu noktada Türkçemizin derin anlamlar taşıyan deyimlerinden biri devreye girer: “Belini doğrultmak.” Bu ifade, hem fiziksel hem de ruhsal olarak yeniden güç kazanmayı, toparlanmayı ve direnç göstermeyi anlatır. Eğitim dünyasında da bu deyim, bireyin öğrenme sürecindeki direncinin ve kararlılığının simgesidir. Belini Doğrultmak Deyim mi? Evet, “belini doğrultmak” Türkçede bir deyimdir. Kelime anlamıyla bakıldığında, birinin eğilmiş ya da çökmüş durumdan tekrar dik…

Calvin Nedir? Tanrı’nın Planı mı, Hayatın Spoiler’ı mı? Bir arkadaş ortamında “Calvinistim” diyen biriyle tanıştıysanız, büyük ihtimalle önce “O da ne?” diye sormuşsunuzdur. Sonra adam büyük bir ciddiyetle “Tanrı her şeyi önceden belirlemiştir” deyince, iç sesiniz “Harika, o zaman kahveye gitmek de kaderimde var mı?” diye bağırmıştır. Evet, bugün konuşacağımız konu bu kaderli mizahın tam kalbinde: Calvin nedir, ne değildir? “Calvinizm: Hayat senaryosunu Tanrı’nın yazdığı, senin de izinsiz spoiler yediğin ilahi sitcom.” Calvin Kimdir, Ne Yaptı da Bu Kadar Ciddiye Alındı? Jean Calvin, 16. yüzyılın Reform hareketinin beyinlerinden biriydi. Martin Luther’in “imanla aklanma” fikrini aldı, üzerine “Tanrı zaten kimlerin kurtulacağını…

1., 2. ve 3. Derece Akrabalar Kimlerdir? Bilimin Gözüyle Aile Bağlarının Anatomisi İnsan ilişkileri karmaşıktır; ama kan bağı söz konusu olduğunda işler hem çok daha basit hem de çok daha derin hâle gelir. “1., 2. ve 3. derece akrabalar kimlerdir?” sorusu yalnızca günlük hayatın bir merakı değildir. Bu sınıflandırma, genetik araştırmalardan miras hukukuna, organ naklinden psikolojik bağlara kadar birçok alanda temel bir role sahiptir. Gelin bu konuyu bilimsel ama herkesin anlayabileceği bir dille birlikte keşfedelim. Dereceler Ne Anlama Gelir? Akrabalığın Bilimsel Temeli Akrabalık dereceleri, iki kişi arasındaki biyolojik bağın ne kadar yakın olduğunu göstermek için kullanılır. Genetikte bu bağlar, “paylaşılan…

İçgörülü Ne Demek? Geçmişin Derinliklerinden Günümüze Bir Bakış Bir tarihçi olarak, her dönemi, her olayı ve her toplumu anlamak için derinlemesine bir analiz yapmak gerek. Geçmişin izlerini günümüze taşırken, yalnızca olayların yüzeyine bakmakla yetinmemek, olayların altında yatan sebepleri ve toplumsal dinamikleri de keşfetmek gerekir. İçgörü kelimesi, bu tür bir derinlemesine anlayışa işaret eder. İçgörülü olmak, bir olayı, bir durumu ya da bir dönemi yalnızca dışarıdan gözlemlemek değil, onun özüne, gerçek anlamına ulaşmaktır. Peki, içgörülü olmanın anlamı tarihsel süreçlerde nasıl şekillendi? Nasıl bir kavram haline geldi? Geçmişten bugüne, toplumsal dönüşümlerle birlikte içgörü nasıl evrildi? İçgörülü Olmak: Dilin ve Toplumun Yansıması İçgörü,…

Inek Geviş Getirir Mi? Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Üzerine Pedagojik Bir Bakış Eğitimcinin Samimi Girişi: Öğrenmenin Gücü ve Dönüşümü İnek geviş getirir mi? Bu soru ilk bakışta oldukça basit ve belki de yalnızca biyolojik bir gözlem gibi görünebilir. Ancak, bir eğitimci olarak ben, her sorunun altında daha derin anlamlar aramayı severim. Her bir soru, öğrenme sürecinin ve dönüşümün bir yansımasıdır. Tıpkı bir ineğin geviş getirme süreci gibi, öğrenmek de bizim için bir sindirme, düşünme ve yeniden yapılandırma sürecidir. Geviş getiren bir inek, yediği otları sindirip vücuduna faydalı hale getirirken, bizler de öğrenme yolculuğumuzda benzer bir süreçten geçeriz: Yediğimiz bilgiyi sindirir, tekrar…

Gökçebey İlçesi Nereye Bağlı? Gücün, Kurumların ve Vatandaşlığın Kesiştiği Nokta Giriş: Güç, Mekân ve Aidiyet Üzerine Düşünen Bir Siyaset Bilimci Bir siyaset bilimci olarak haritalara yalnızca coğrafi sınırlar olarak bakmam. Her sınır, bir güç ilişkisinin, bir kimlik tanımının ve bir yönetişim biçiminin izlerini taşır. Gökçebey adını duyduğumda aklıma yalnızca bir yerleşim yeri değil, iktidarın, aidiyetin ve temsilin nasıl örgütlendiğini gösteren bir laboratuvar gelir. Gökçebey ilçesi nereye bağlı? sorusu, yüzeyde idari bir sorudur: Gökçebey, Zonguldak iline bağlı bir ilçedir. Fakat siyaset biliminin derin merceğiyle bakıldığında bu soru, daha karmaşık bir yapıyı açığa çıkarır. Bir ilçe nereye bağlıdır sorusu, aslında kime, hangi…

Gök Taşı Ne Demek? Kültürlerin Gökyüzüne Dokunan Hikâyesi Bir antropolog olarak, farklı toplumların gökyüzüne bakarken kurdukları anlam ağlarını merak ederim. Her kültürün göğe yönelttiği bakış farklıdır: kimisi orada tanrıları görür, kimisi atalarının ruhlarını, kimisi ise sessiz bir taşın içinde evrenin yankısını duyar. “Gök taşı ne demek?” sorusu, bu açıdan yalnızca bilimsel bir tanım değil; insanın evrenle kurduğu kültürel bağın da bir göstergesidir. 6. sınıf düzeyinde bu kavramı açıklamak, hem çocuklara bilimi sevdirmek hem de kültürel çeşitliliği tanıtmak için harika bir fırsattır. Gök Taşının Bilimsel Anlamı En basit tanımıyla gök taşı, uzaydan kopup Dünya’ya düşen taş parçasıdır. Atmosfere girerken hava ile…

Kısa Cevap: Gümüş kolyelerde yazanlar, sadece kelimeler değildir — kimlikler, anılar ve çağın ruhudur. Her harf bir hikâye, her kazıma bir itiraf gibidir. Gümüş parlar; ama anlamı, onu takan insanın gölgesinde derinleşir. Bazı eşyalar vardır, zamana direnirler. Bir modanın parçası olmaktan çok, bir duygunun taşıyıcısıdırlar. Gümüş kolyeler de tam olarak böyledir. Kimi üzerinde bir isim taşır, kimi bir tarih, kimi de sadece “bir şey hissettiren” birkaç harf… Ama hep bir anlamı vardır. “Gümüş kolyelerde ne yazar?” sorusu basit görünür, oysa cevabı yaşamın ta kendisidir: sevilmiş insanlar, unutulmayan anlar, sessiz dualar ve bazen de söylenememiş sözler. Gümüşün Dili: Tarihten Günümüze Bir…

1 Akçe Nedir? Paranın Ağırlığı, Kültürün Yansıması Küçük bir madeni para düşünün; elinize aldığınızda neredeyse hiçbir şey gibi hissedilen, ama bir zamanlar imparatorlukların kaderini belirleyen bir değer birimi. İşte “akçe” tam da böyle bir şeydi. 1 akçe nedir? sorusu sadece ekonomik bir karşılığı değil, aynı zamanda kültürel bir belleği de barındırır. Bugün bu soruya hem küresel hem yerel bir gözle bakmak istiyorum. Çünkü para dediğimiz şey, yalnızca değişim aracı değil; insanlık hikâyesinin en evrensel dili. — Akçe: Küçük Gümüş, Büyük Güç Akçe, Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk dönemlerinden itibaren kullanılan gümüş para birimiydi. Sözcük, Farsça “âkçeh” kelimesinden gelir ve “beyaz, saf” anlamını…

Gezgin Kimin Eseri? Psikolojik Bir Mercekten İnsan Davranışları Bir Psikoloğun Meraklı Girişi: İnsan Davranışlarının Peşinden Psikolog olarak her gün karşılaştığım insan davranışları, bazen o kadar ilginç ve karmaşık olur ki, bunları anlamak için derinlemesine bir keşfe çıkmak zorunda kalırım. İnsanlar, bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde, çevreleriyle kurdukları etkileşimlerde bazen kendilerini farklı roller içinde bulurlar. Bugünlerde, “gezgin” olma durumu, yalnızca bir seyahat etme arzusunun ötesinde bir anlam taşımaktadır. Bir kişinin gezgin olup olmadığı, aslında sadece dış dünyayı keşfetme dürtüsünden mi yoksa içsel bir boşluğu doldurma çabasından mı kaynaklanıyor? Gezgin kimin eseri? sorusu, bir psikolog olarak bu durumu anlamaya çalışırken aklımda beliren…